ارزیابی کیفی آب‌های سطحی و اولویت‌بندی عوامل مؤثر در آلودگی این آب‌ها با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی فازی Topsis

زمینه و هدف: امروزه با رشد صنعت و افزایش جمعیت، منابع آبی با مشکل کمبود جدی مواجه شده است. این کمبود منابع آبی ایجاب می‌کند در مورد مدیریت در بخش صنعت و کشاورزی تمهیدات ویژه‌ای در نظر گرفته شود. از میان منابع مختلف آبی، آب‌های سطحی بیشتر در معرض آلودگی قرار می‌گیرند. مهم‌ترین آلوده‌کننده‌های این منابع، آلاینده‌های صنعتی، دترجنت­ها (گندزداها)، آفت‌کش‌ها، مواد رادیواکتیو، گرما و غلظت نمک‌های محلول هستند. مواد و روش­ها: در این مقاله، ابتدا میزان اهمیت هر آلاینده با توجه به اثرات و نتایج آن موردبررسی قرار می‌گیرد و سپس ارزیابی کیفی آب‌های سطحی ازنقطه‌نظر آلاینده‌های ذکرشده موردمطالعه قرار می‌گیرد. به‌منظور ارزیابی میزان اهمیت نسبی این آلاینده‌ها، ابتدا با استفاده از نرم‌افزار Topsis، اولویت‌بندی این عوامل به‌عنوان یکی از روش‌های تحلیل سلسله مراتبی انجام‌گرفته و سپس با استفاده از مدل‌سازی روش درخت تصمیم، با استفاده از نرم‌افزار WEKA، اهمیت هر عامل بررسی و در صورت عدم برآورده شدن میزان حداقل اهمیت، از درخت تصمیم حذف می‌شوند. یافته­ها: نتایج بدست آمده از تحلیلی فازی Topsis گویای این مهم است که از میان شش آلاینده­های موردبررسی در این پژوهش، آب‌های سطحی و آب‌های زیرزمینی به ترتیب به میزان 74% و 26% در معرض ریسک آلودگی هستند. از سویی نتایج بدست آمده از درخت سلسله مراتبی در نرم‌افزار Weka نشان داده است که عامل گرما، نمک­های محلول و آلاینده‌های صنعتی به ترتیب دارای ضریب تأثیر یا خلوص 1338/0، 0523/0 و 2694/1 می‌باشند. نتیجه‌گیری: آب‌های سطحی به‌طور نسبی در مقایسه با آب­های زیرزمینی بیشتر در معرض آلودگی قرار می‌گیرند. همچنین عامل گرما و غلظت نمک­های محلول از کم‌ادراری عوامل و آلاینده‌های صنعتی از تأثیرگذارترین آلاینده­ها  در آلودگی آب­های سطحی محسوب می­شوند.